مراتب توحید و... از نگاه اهل عرفان

---

مراتب توحيد

        گوهرين در"شرح اصطلاحات تصوّف" آورده است :(( براي توحيد اقسامي قائل شده اند ، به اين صورت كه ابتدا آنرا بطور كلي به دو و سه و چهار و پنج و ده تقسيم نموده و سپس اقسامي ديگر برآن افزوده اند . )) [1]

   اصول دین

---

اصول  دين

         آن چه بيش از هرمطلب دیگری در كتب ديني به صورت كلي یا مجزا مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفته    (( اصول دين )) است ؛  ((زيرا همه ابعاد زندگي انسان بر حول محور آن مي چرخد . و با توجه به وضعيت آن دگرگون مي شود . و در نظام همه جانبه زندگي عموم انسان مسلمان اساس و محور اصلها ديگر است .))[1]

         ((‌عقايد ديني را (( اصول دين )) و رفتارهاي ديني را (( فروع دين )) مي نامند و در عصر پيامبر و اصحاب اين دو اصطلاح متداول نبودند و به جاي آنها كلمة (( ايمان و اسلام )) استعمال مي گرديد ... ))[2].

   ایمان راسخ

---

ايمان راسخ

   اگر عنايت خاص خداوندي شامل حال مردمان شود آنان را از قيد و بند آداب و رسوم گذشتگان و تقليد شوم مي رهاند و بيخ هوا و سركشي را از دلشان مي كند وتوفيق پاكي فطرت را نصيب ايشان مي كند ؛ و با عنايت خاصّ خود ، راسخ بودن ايمان را نصيب آن ها مي نمايد.                                                                                                

   آثار عزّالدّين محمود كاشاني

---

آثار عزّالدّين محمود كاشاني

         اغلب عارفان و صاحبان طريقت ازخود آثار گران سنگی به جاگذاشته‌اند . كمتر عارفي را مي‌توان يافت كه در يكي از هنرهاي رايج عصرخود متبحر نبوده  باشد . ايشان اگر به زبان شعر هم سخن نگويند از جنبه‌هاي زيبايي شناختي غافل نيستند به گونه‌اي كه خوانندگان متون منثور عرفاني نيزكم و بيش همان لذّتی را مي‌برند كه از خواندن شعر يا برخورد با ساير هنرهاي ايشان مي‌برند. عزّالدّين كاشاني نیز از این قاعده مستثنی نبوده است .

   زندگي نامه ، عقايد و آثار عزّالدّين محمود كاشاني

---

زندگي نامه ، عقايد و آثار عزّالدّين محمود كاشاني         

   ایمان

---

ايمان عبارت است (( از تصديق [قلبی] و اقرار به آنچه پيامبر از جانب خداوند متعال آورده است .          وهرگاه در كسي تصديق و اقرار [ به آنچه پيامبر آورده است] يافت شد صحيح است كه خود را حقيقتاً مؤمن بنامد و سزاوارنيست كه بگويد ان شاءالله مؤمنم .

   پيدايش اعتقاد

---

-1 -1 . پيدايش اعتقاد

        اعتقاد زماني در انسان حاصل مي گرددكه اخبار و حوادث را با ذات خود بفهمد يا با طبعي پاك مانند كودكان بدان باور كند ، باوري كه با گذشت زمان ، زمينه ی شكل گيري اعتقاد عامه ی مردم مي گردد (( و صورت آن عقايد ، در ضماير ايشان (( كَالنَّقْشِ فِي الْحَجَرِ))[1]راسخ و ثابت مي گردد )) ؛ (م م / 13) دل و روح انساني به واسطه ی اعتقاد آرايش مي يابد، بدان حد كه امكان راه يابي اعتقاد ديگري در دل غيرممكن مي شود .

   آثار هجويري

---

آثار هجويري  

         هجويري درضمن مباحث كتاب از آثار خود نام مي برد  و بعضي اوقات از دست نااهلان كه نام  مؤلف را از آن پاك كرده و با تغيير نام آن را به خود نسبت داده اند آزرده خاطرگشته و شكايت خود را از آن ها ابراز نموده است. امروز ما ، جز"كشف المحجوب" از وی اثری در دست نداريم . ((بي ترديد ، در اين واقعه ، زندگي پرفراز ونشيب، تنها رَوي ، دوام سفر هجويري ، گذشت زمان و حوادثي كه پيوسته دركمين آثار فرهنگي است ، هريك سهمي داشته اند ،)) ( ك / بيست وسه ) و به احتمال قوي "كشف المحجوب" بعضي از مفاهيم ديگر كتاب های او را در برداشته ، كه دوستداران آثار هجويري خود را به كتابت و حفظ آن ها ملزم ندیده اند .

   زندگي نامه، عقاید و آثار علي بن عثمان هُجويري

---

زندگي نامه، عقاید و آثار علي بن عثمان هُجويري

           ((ابوالحسن علي بن عثمان بن ابي الجلاّبيّ ثُمّ الهجويري))، ( ك / 1 )  صوفي قرن پنجم است كه آگاهي درمورد زندگي وسوانح زندگي وي بسياراندك وناچيز است .آثارقرن پنجم وششم سخني دراين باب نياورده اند واگرآورده اند بسيار محدود است، حتّي در"تذكرة الاولياي" عطّاركه بخش اعظم آن از"كشف المحجوب" اخذ شده است ازذكر نام شيخ امتناع گردیده است و مطالب در بسياري از موارد تكراري مي باشد. ((تنها اثر و نشاني كه از وي مي شناسيم "كشف المحجوب" اوست كه بی تردید در رسیدن به گوشه هایی از شخصیت ، احوال و زندگي وی منبعی در خور اعتماد است و با توجه به آن می توان برای سفرها و ديدار هاي شیخ طرحی را ، هر چند به اجمال و احتمال ، ترسيم نمود .)) ( ک / دوازده )

   شعر متقارن

---

                                                                                                           از وبلاگ دکتر محسنی

   سخنی از ابو حامد غزالی

---

بدان که آخرت در آمدن شتاب دارد و دنیا را در رفتن درنگ نیست. اجل در غایت نزدیکی است و سفر آخرت در نهایت دوری، زاد این سفر نیک اندک است و خطر آن سخت بزرگ، و راه گریزش از هرسو بسته است. سپردن راه آخرت با نشیب و فراز بسیارش، بی رفیق و راهبر، در غایت دشواری است. زیرا راهبران جهان آخرت عالمانی توانند بود که وارثان پیامبران باشند، عالمی که اکنون روزگار از وجودشان خالی گشته و در جایشان عالم نمایانی جای گرفته اند که معروف را منکر می دانند و منکر را معروف می شمارند. بدین سبب علم دین مندرس شده و آثار یقین ناپیدا گشته است، و این گروه به خلق چنان وانمود کرده اند که اقسام علم از سه بیرون نیست:

یکی- علم فتوای احکامی که حاکم و قاضی را بدان حاجت باشد تا چون ناکسان و فرومایگان دچار نزاع و خصومت شوند و چون سگان به جان هم افتند، دفع نزاع و قطع خصومت آنان ممکن گردد.

دوم- علم جدل که وسیله مباهات و تفاخر شده، و هر برتری جویی می کوشد که خصم عقیدتی خویش را به یاری آن سرکوب سازد یا به اجبار به خاموشی وادارد.

سوم- علم سجع پردازی و بازی با الفاظ که مذکران را وسیله ای شده تا با نیروی آن عوام را بفریبند و اوباش را در  حلقه مریدان خود جای دهند.

و چون تکیه این عالم نمایان بر این سه فن دامی شده است برای طلب حرام و دست یافتن به مال و مقام، و حقیقت علم راه آخرت و آنچه سلف صالح بر آن بوده اند در میان خلق بی رونق و متروک گشته است علمی که در قرآن (فقه وحکمت و نور و هدایت) خوانده شده- تحریر کتاب احیاء علوم الدین را بسیار مهم دانستم تا عوم دین احیا پذیرد و راه های پیشوایان گذشته آشکار شود و روشن گردد که انبیا وسلف صلح کدام علم ها را علم نافع شمرده اند(از مقدمه ربع منجیات احیاء علوم الدین - از وبلاگ جناب آقای شهباز محسنی ).

   مشكلات غير آموزشي كلاس هاي چندپايه

---

مشكلات غير آموزشي كلاس هاي چندپايه

- عدم مشاركت و رسيدگي اوليا ي دانش آموزان در امر تحصيل فرزندان خود،به دلایل زیر:

- بی اهمیت جلوه دادن امر تحصیل در اذهان تعدادی از افراد .

-فاقد اهمیت گذاری ادامه تحصیلات در روند زندگی آن ها با نگاه عدم تأثیر در اشتغال زایی آن ها .

- یادگیری تئوری علوم در روند زندگی و به کار گیری در امورات زندگی فاقد ارزش جلوه داده می شود.

- مشکلات خانوادگی  .

- استفاده از نیروی کار کودکان.

- فقر مالي اوليا.

- سنگيني حجم كار معاون آموزگاران در مدارس داراي كلاس هاي چند پايه .

- بي ثباتي نيروي انساني .

- سوء تغذيه.

- غيبت بيش از حد دانش آموزان.

- پايين بودن سرانه دانش آموزي در مدارس چندپايه.

- فضاي نامناسب آموزشي.

- كمبود امكانات بهداشتي.

   مناطق دوزبانه:

---

مناطق دوزبانه: 

 سيستم متمركز آموزش و پرورش و يادگيري زبان رسمي و معيار در كشور ما ، مشكلي است كه فكرمتخصصان امر تعليم و تربيت را به خود مشغول و تا حدودی قرنطینه کرده است. ارائه راهكارهايي همچون داير نمودن كلاس هاي يك ماهه آمادگي در مناطق دو زبانه براي پايه اول ابتدايي از جمله اقداماتي است كه مستلزم صرف هزينه زياد است.گرچه توسعه رسانه هاي جمعي و گروهي و گسترش دامنه آن به روستاها تا حدودي به رفع اين نقيصه كمك كرده است. راه حل:

   شيوه رفع اشکال در روخواني دانش آموزان

---

شيوه رفع اشکال در روخواني دانش آموزان

     در بخش روخواني بچّه‌ها بايد بتوانند شمرده بخوانند و ‌اگر موقع خواندن اشکال پيدا بکنند معلّم ضمن اين که مي‌گذارد بچّه‌ بخواند از او مي‌خواهد که دوباره بخواند و دقت کند يا اگر لازم باشد روي لوحه نشان مي‌دهد يا روي تخته‌ي نويسد. در کلاس چهارم و پنجم به اين ترتيب انجام شود و معلم با اشاره‌هايي که مي‌کند از بچه‌ها بخواهد که با دقت بخوانند. يک نکته‌اي که هست اين که بعضي بچه‌ها از نظر استعداد واقعاً ضعيف هستند و يک مقدار هم اعتماد به نفسشان کم است، خوب است که معلّم اين‌گونه بچه‌ها را پاي تخته بياورد و با دست يا کاغذ روي بخش‌هاي کلمه بگذارد و فقط يک ‌بخش را نشان دهد،تا دانش‌آموز بخواند، بعد بخش بعدي و بخش بعدي و دائم بگويد:‌ديدي خواندي، ديدي مي‌تواني و ... .يک نکته‌اي که من اين جا بايد مطرح کنم کلمات و ديالوگ‌هايي است که معلّمان استفاده مي‌کنند.گاهي اوقات بعضي معلمان ناخواسته مي‌گويند،‌ بچّه‌ها اين‌ها مشکل است، دقت کنيد صحيح بخوانيد‌. همين قدر که معلّم بگويد مشکل است،‌ قدري ترديد در بچه‌هاي متوسط به پايين ايجاد مي‌شود.ما اگر بگوييم: بچه‌هّا بخوانيد، مي‌توانيد،ديديد اين را هم خوانديد،‌بيان اين ديالوگ‌ها وحرف‌ها خيلي دررفع اشکال و اعتماد به نفس وتوانايي بچه‌ها درخواندن مؤثر است.

   ضعف بنيه علمي دانش آموزان

---

ضعف بنيه علمي دانش آموزان

     در اين كه دانش آموزان كلاس هاي چندپايه با اين همه مشكلات ، نسبت به  دانش آموزان در كلاس هاي عادي ضعيف هستند ، زبانزد افرادی شده است. اما اين مشكل ، تمام مشكلات ديگر را توجيه نمي كند. راه حل:

    يادآوري و مرور درس هاي سال قبل در آغاز سال تحصيلي به مدت دو الي سه هفته.اجراي آزمون مداد کاغذی ، تشخيصي در ابتدای سال از پايه پايين تر بعد از مرور درس هاي سال قبل وتغيير شيوه هاي آموزشي به نوعي كه مشاركت فردي و فعال دانش آموز را در فعاليت هاي گروهي به همراه داشته باشد و آموخته ها را براي دانش آموزان معنادار سازد ، تا بتوانند آن ها را در زندگي خود به كارببرند .

   فقدان تجهيزات آموزشي:

---

فقدان تجهيزات آموزشي:

      اثرات استفاده از تجهيزات آموزشي و كمك آموزشي در تعميق يادگيري بر كسي پوشيده نيست.  اما دليل فاقدان آن :

-  پايين بودن سرانه دانش آموزي .

- در اولويت قرار نداشتن مدارس چند پايه در هنگام توزيع وسايل آموزشي رايگان از جانب اداره.

- عدم رسیدگی معاون آموزگار ( مدیر آموزگار قبلی) یا نگه داری وسایل کمک آموزشی در مدارس. 

راه حل ها):

- تهيه پاره اي از اين وسايل در منزل توسط دانش آموزان .

 -در صورت قادر نبودن به تهیه و ساخت آن از اولیا بایستی کمک بگیرند

- در زنگ هنر توسط دانش آموزان مانند دسته هاي ده تايي ، چرتكه آموزشي و... به عنوان كاردستي  برنامه ريزي و تدوين پاره اي از فعاليت ها براي يك روز مشخص.

- امانت گرفتن اين گونه وسايل از مدارس برخوردار.

   فقدان تجهيزات آموزشي:

---

فقدان تجهيزات آموزشي:

      اثرات استفاده از تجهيزات آموزشي و كمك آموزشي در تعميق يادگيري بر كسي پوشيده نيست.  اما دليل فاقدان آن :

-  پايين بودن سرانه دانش آموزي .

- در اولويت قرار نداشتن مدارس چند پايه در هنگام توزيع وسايل آموزشي رايگان از جانب اداره.

- عدم رسیدگی معاون آموزگار ( مدیر آموزگار قبلی) یا نگه داری وسایل کمک آموزشی در مدارس. 

راه حل ها):

- تهيه پاره اي از اين وسايل در منزل توسط دانش آموزان .

 -در صورت قادر نبودن به تهیه و ساخت آن از اولیا بایستی کمک بگیرند

- در زنگ هنر توسط دانش آموزان مانند دسته هاي ده تايي ، چرتكه آموزشي و... به عنوان كاردستي  برنامه ريزي و تدوين پاره اي از فعاليت ها براي يك روز مشخص.

- امانت گرفتن اين گونه وسايل از مدارس برخوردار.

   راه حل استفاده از وجود شاگرد معّلم

---

راه حل استفاده از وجود شاگرد معّلم

     استفاده از برخي دانش آموزان براي تدريس به بعضي ديگر ، پديده جديدي نيست. اين روش آموزش با عنوان هاي مختلف مانند شاگرد معلّم ، معلّميار ، خليفه و... ناميده مي شود .  در اين روش از دانش آموزان مستعدتر پايه هاي بالاتر در جهت نظارت بر گروه هاي خود آموز استفاده مي شود. از مزاياي اين روش مي توان به جبران كمبود ساعات آموزشي ، آموزش انفرادي به دانش آموزان ضعيف از لحاظ عاطفي و اجتماعي و درسي ، ايجاد اعتماد به نفس و نگرش مثبت به خود در دانش آموزان معلم يار و تقويت احساس استقلال و عدم وابستگي و ... .   جهت رفع موانع موجود بر سر راه اجراي اين روش مي توان با عوض كردن هر ماه يك بار شاگرد معلّم ، از افت تحصيلي او جلوگيري به عمل آورد و از دانش آموزان مستعد دیگردر زمينه درسي براي اين منظور استفاده كرد. علاوه بر آن باید بدانیم خود معلم یاری در یادگیری مطالب درسی به خود معلم یار کمک می نماید و در زمینه های دیگر هم می تواند رشد چشمگیری داشته باشد پس بایستی سعی نمود دانش آموزانی که از لحاظ درسی کم توان تر نیزهستند به آن ها فعالیت های واگذار کرد که آن ها هم بتوانند ابراز وجو نمایند.

   راه حل برنامه ریزی درست

---

راه حل برنامه ریزی درست

      سعی شود برخی از دورس پایه که مانند هم هستند در یک ساعت گنجاند یا این که برنامه را از اول سال به شیوه ای تدوین کرد که دروس هرپایه را بر اساس میزان فعالیتی که می توان به آن اختصاص داد در برنامه گنجاند. 

   راه حل كاهش دادن پايه ها

---

راه حل كاهش دادن پايه ها

       با توجه به اين كه معمولاً معلّمان كلاس هاي چند پايه در محل خدمت خود بيتوته مي كنند ، مي توانند برنامه ي آموزش و تدريس خود را برمبناي 3 پايه در صبح و 2 پايه در بعدازظهر طرح ريزي كنند. به اين معنا ضمن اين كه همه دانش آموزان تحت تعليم در مدرسه حضور دارند ، در نوبت صبح فقط سه پايه به عنوان محور در كار يادگيري شركت دارند و دو پايه ديگر به انجام تكاليف ، فعاليت هاي پژوهشي ، دست ورزي ، فعاليت هاي هنري و تربيت بدني و ... مشغولند. هر چن این روش زیاد هم جالب نیست و بایستی کل کلاس در دیگر باشند باید بدانیم تفکیک زمان و شیفت در یادگیری دروس بسیا مهم است و زیاد ماندن در مدرسه هم برای دانش آموزان و معلم سختی های دارد.